Przy obliczaniu kosztów ogrzewania należy wziąć pod uwagę wiele istotnych danych. Techem może wykonać dla Państwa taką usługę jak rozliczenia kosztów ogrzewania. Pozwoli to uniknąć błędów, ponieważ nasz system sprawdza wprowadzone dane, dzięki czemu właściciele i mieszkańcy otrzymują przejrzyste rachunki zbiorcze oraz indywidualne za ogrzewanie zgodne z faktycznym zużyciem.
FAQ: odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania
Najczęściej zadawane pytania dotyczące rozwiązań Techem dla nieruchomości - od rachunków za ogrzewanie, przez radiowe urządzenia pomiarowe, po nasze usługi oraz kwestie prawne.
Rozliczenie kosztów ogrzewania
W budynkach mieszkalnych koszty ogrzewania są zwykle alokowane według zużycia. Przepisy polskie stanowią, że Zamawiajacy ma obowiązek wyboru metody rozliczenia w związku z wprowadzanym Regulaminem rozliczenia kosztów ogrzewania. Koszty ogrzewania są rozdzielane na wszystkich użytkowników za pomocą klucza rozliczeniowego. Koszty podstawowe dzielone wg powierzchni, z kolei koszty zużycia według faktycznego zużycia. Urządzenia pomiarowe na poszczególnych grzejnikach w mieszkaniach określają odczyt mieszkańców. Odczyt mnożony jest przez współczynnik niekorzystnego położenia mieszkania, w ten sposób powstaje zużycie. Zużycie może ostatecznie zostać skorygowane do jednostek maksymalnych/minimalnych na podstawie Regulaminu Zamawiającego w przypadku zastosowania podzielników kosztów ogrzewania.
Wykonując usługę rozliczenia Techem otrzymuje od Zamawiającego następujące dane:
1.1 Zestawienie kosztów wraz z ilością GJ/m3 dostarczonych do węzła dla rozliczenia będącego przedmiotem podpisanej umowy.
1.2 Lista użytkowników zawierająca aktualne imiona i nazwiska lokatorów, okres zamieszkania, ilość zmian użytkowników, powierzchnię użytkową lokali oraz zaliczki wniesione przez lokatorów dla rozliczenia objętego umową.
1.3 Korespondencja między ZAMAWIAJĄCYM a Techem zawierająca informacje mające znaczenie dla poprawnego wykonania rozliczenia.
Rozliczenie musi być formalnie poprawne – tj. uporządkowane zestawienie następujących pozycji kosztowych:
- Dane użytkownika
- Okres rozliczeniowy
- Okres zamieszkania
- Koszty ogrzewania
- Koszty ciepłej wody
- Koszty wykonania usługi rozliczenia
- Zużycie
- Całkowite koszty
- Wniesiona przedpłata
- Wyjaśnienia dodatkowe
Rozliczenie indywidualne winno spełniać wymogi ROZPORZĄDZENIA
MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA z dnia 7 grudnia 2021 r.
Rachunek za ogrzewanie wystawiany jest raz w roku. Okres rozliczeniowy niekoniecznie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, może być inaczej określony w Regulaminie. Przygotowanie rozliczeń następuje najczęściej do 3 miesięcy po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Kwestia zapłaty niedopłaty winna być opisana w Regulaminie Rozliczeń danego zarządcy lub właściciela budynku.
Porozmawiajcie Państwo ze swoim zarządcą nieruchomości lub właścicielem, jeżeli pragniecie dowiedzieć się więcej. Techem przygotowuje rozliczenia na zlecenie zarządcy nieruchomości zgodnie z podpisaną umową rozliczeniową i nie może dostarczać żadnych informacji.
Właściciel lub zarządca budynku otrzymuje rozliczenie zbiorcze za budynek oraz rachunki indywidualne dla poszczególnych mieszkańców. Następnie przekazuje użytkownikom ich indywidualne rozliczenie kosztów za ogrzewanie.
W przypadku zastosowania urządzeń radiowych odczyt wyprowadzającego oraz wprowadzającego jest dostępny w historii urządzenia, stąd wykonanie rozliczenia nie jest skomplikowane. Koszty podstawowe najczęściej dzielone są przy użyciu klucza podziału dni kalendarzowych w zakresie powierzchni mieszkania.
Odczyty z podzielników nie zawsze dostarczają informacji o faktycznie poniesionych kosztach ogrzewania. W przypadku instalacji centralnego ogrzewania rozliczenie dzielone jest na koszty podstawowe instalacji grzewczej w całym budynku oraz koszty zużycia indywidualnego. Część kosztów ogrzewania wynika wyłącznie z faktu, że system grzewczy pracuje. Powstają również wtedy, gdy nikt nie ogrzewa. Koszty ogrzewania mogą być wyższe niż w roku poprzednim, ponieważ koszty energii mogły wzrosnąć lub konieczne były naprawy w tym okresie grzewczym. Wtedy rosną koszty ogrzewania poszczególnych partii, nawet jeśli ich odczyty były niższe niż w roku poprzednim.
Wysokość zaliczki jest przeliczana co roku. Podstawą kalkulacji jest rachunek kosztów ogrzewania z roku poprzedniego. Jeśli użytkownik miał wysokie zaległe płatności w poprzednim roku, właśiciciel lub zarządca budynku może zwiększyć zaliczki. Działa to również w drugą stronę: jeśli zużycie lokatora było znacznie niższa niż zakładano, właściciel lub zarządca może obniżyć zaliczki. Ale nie tylko Państwa własne zużycie wpływa na wysokość przedpłat. Wpływ mają również zmienne ceny energii i temperatury zewnętrzne.
Koszty ogrzewania mogą zmieniać się z roku na rok. Wpływa na to ma kilka czynników: niska temperatura zewnętrzna, długość okresów grzewczych, wzrost ceny energii, zmiana zachowań mieszkańców w sposobie ogrzewania, zmiana liczby lokatorów w mieszkaniu. Wszystkie te czynniki mogą prowadzić do wyższych kosztów całkowitych i ewentualnie dodatkowych płatności.
Koszty utrzymania lub koszty eksploatacji instalacji centralnego ogrzewania to wszystkie koszty, które powstają w związku z eksploatacją instalacji grzewczej. Zaliczamy do nich:
- koszt zużytego paliwa i jego dostawy
- koszt eksploatacji energii elektrycznej
- koszty eksploatacji, monitoringu i utrzymania systemu
- koszty regularnej kontroli gotowości eksploatacyjnej i bezpieczeństwa eksploatacyjnego instalacji grzewczej wraz z regulacją przez specjalistę
- koszty kalibracji oraz koszty kalkulacji, alokacji (np. rozliczanie kosztów ogrzewania) i analizy zużycia
Rozliczenia za media
Koszty uwzględnione w rachunku otrzymanym przez firmę Techem zawierają:
- koszty ogrzewania: na które w części poza kosztami faktycznie zużytego ciepła liczone są również koszty podstawowe liczone zgodnie z powierzchnią danego użytkownika oraz koszty wspólne: Remonty, bieżąca konserwacja, utrzymanie czystości, opłaty za energię elektryczną w częściach wspólnych (np. klatki schodowe, piwnice), opłaty za windę, śmieci, antenę zbiorczą, ubezpieczenie, podatki i inne opłaty.
- koszty podgrzewu wody ciepłej: najczęściej liczone w całości na zużycie lub dzielone między koszty stałe, a koszty zużycia
- koszty zimnej wody: zależne od zużycia
- koszty bilansowania wody: różnica pomiędzy wodomierzem głównym, a wodomierzami mieszkanowymi rozliczona na wszystkich użytkowników.
Właściciele nie mogą przenosić niektórych kosztów na swoich najemców. Należą do nich m.in.:
- Koszty napraw, konserwacji i prac naprawczych
- Koszty administracyjne
- Podatki
- Odsetki od finansowania nieruchomości
- Proporcjonalne koszty operacyjne, jeśli w budynku są pustostany
Koszty eksploatacyjne rozdzielane są według powierzchni mieszkalnej. Obowiązuje to, o ile w Regulaminie Rozliczeń nie uzgodniono inaczej. Inny klucz podziału może również dotyczyć niektórych kosztów dodatkowych, na przykład rozliczenia na podstawie liczby mieszkań w domu lub liczby osób. Koszty ogrzewania i ciepłej wody są kosztami eksploatacyjnymi zależnymi od zużycia i dlatego muszą być rozliczane głównie według rzeczywistego zużycia.
Rachunek za ogrzewanie wystawiany jest raz w roku. Okres rozliczeniowy niekoniecznie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, może być inaczej określony w Regulaminie. Przygotowanie rozliczeń następuje najczęściej do 3 miesięcy po zakończeniu okresu rozliczeniowego. Kwestia zapłaty niedopłaty winna być opisana w Regulaminie Rozliczeń danego zarządcy lub właściciela.
Podzielniki kosztów ogrzewania
Podzielniki są rejestrującymi ciepło przyrządami pomiarowymi mierzący temperaturę względem czasu. Zgodnie z przepisami tj. normą PN-EN834 podzielniki kosztów ogrzewania umożliwiają określenie zużycia ciepła przez każdy grzejnik w danej jednostce użytkowej tylko w ujęciu procentowym łącznego zużycia ciepła w jednostce rozliczeniowej lub grupie użytkowników. Najprościej ujmując służą do podziału kosztów zakupu ciepła do budynku na poszczególnych właścicieli lokali. Wynika z tego konieczność określania tego całkowitego zużycia ciepła poprzez pomiar zużytej ilości opału lub ilości ciepła dla budynku.
Większość urządzeń produkowanych jest na wyłączność dla firmy Techem przez producentów w Niemczech. Wybrani producenci dostarczają urządzenia zgodnie z szczegółowymi wymaganiami i wytycznymi przekazanymi przez Firmę Techem.
Podzielniki radiowe rejestrują, zapisują i przesyłają drogą radiową wszystkie dane o zużyciu potrzebne do dokonania rozliczenia na połowę i koniec miesiąca oraz na dzień dokonania rozliczenia. Informacje te są zapisane i przechowane do następnego roku. Odczyty następują bez wcześniejszego ustalania terminu, gdyż wejście do mieszkania nie jest konieczne. Po dokonaniu odczytu telegramy radiowe zawierające informacje o zużyciu są przesyłane drogą radiową do centr informatycznych Techem. Następnie prezentowane w formie świadczonych przez Techem usług rozliczeniowych i portalowych. Ale to nie wszystko dzięki tej technologii wykonanie odczytu w trakcie trwania okresu rozliczeniowego nie wymaga dodatkowego wejścia do lokalu.
Jedno z przeprowadzonych przez nas badań dotyczącego elektromagnetycznej nieszkodliwości dla środowiska potwierdziło, że fale radiowe w żaden sposób nie wpływają na pogorszenie czy zagrożenie zdrowia. Z punktu widzenia zdrowia urządzenia radiowe firmy Techem mogą być montowane bez zastrzeżeń w pomieszczeniach mieszkalnych oraz w miejscach publicznych. Poniżej porównanie wpływu na zdrowie fal radiowych urządzeń techem wzglem innych powszechnie stosowanych. Do wizualizacji danych przyjęto parametr SAR.
Wszelkie dane przez ich przesłaniem drogą radiową są kodowane, tak więc nie ma możliwości zmiany przesyłanych danych podczas przesyłu.
Przed zdemontowaniem podzielnika chroni specjalnie zaprojektowana plomba mechaniczna. Wszelkie próby demontażu podzielnika czy manipulacji rejestrowane są w pamięci i przesylane radiowo do systemu rozliczeniowego. Dodatkowo wszystkie próby zakłócenia czujnika temperatury powietrza są wykrywane przez podzielniki w efekcie czego przełączają się automatycznie na tryb pracy jednoczujnikowej. W tym przypadku mikro-chip bierze do wyliczeń normatywną temperaturę pomieszczenia równą 20 ° C oraz aktualną temperaturę grzejnika.
Podzielniki Techem używają ekologicznych baterii litowych, których żywotność baterii dla podzielników wynosi 10 lat plus rezerwa.
Miejsce montażu podzielników generalnie zależy od różnych czynników, ale przede wszystkim od rodzaju grzejnika, jego wysokości i szerokości. Z reguły podzielnik kosztów ogrzewania jest instalowany na 50% całkowitej długości i 75% całkowitej wysokości grzejnika. Należy mieć na uwadze, że w przypadku wieloczujnikowych metod pomiarowych punkt zamocowania czujników zawsze musi określić i udokumentować producent podzielników dlatego miejsce montażu podzielników dla różnych producnetów może się rożnić. Najważniejszym aspektem jest jednolite podejście do całych zasobów.
Zgodnie z normą PN-EN 834 jednostkom podzielnika nie mogą być przyporządkowane wyniki pomiaru fizycznych jednostek energii. Wartość zużycia jest bezwymiarowa. Wyznaczona w ten sposób względna wartość zmierzonej wartości zużycia może być interpretowana jako udział w zużyciu ciepła w jednostce rozliczeniowej lub grupie użytkowników. Ta jest określana po upływie okresu pomiarowego dla każdego pojedynczego grzejnika. Z sumy wartości zużycia przez grzejniki jednej jednostki użytkowej może zostać ustalona wyżej opisana względna wartość jako udział ciepła w danej jednostce użytkowej w całkowitym zużyciu w jednostce rozliczeniowej lub w grupie użytkowników.
Należy mieć na uwadze, że pomimo tego, że podzielnik nie rejestruje fizycznego zużycia nie oznacza, to że nie może być wynik jego pomiaru wykorzystywany do rozliczenia. Metoda rozliczenia przy użyciu podzielników kosztów ogrzewania jest wymagana Ustawą Prawo Energetyczne i jest obowiązkowa do stosowania. Sposób działania tej metody precyzyjnie określa norma PN-EN 834 dzięki czemu w sposób jednolity w całej Europie zapewnia sprawiedliwy podział kosztów.
Podzielniki kosztów ogrzewania stosowane są w całej Europie i w Polsce od lat 90. Pomimo historycznie braku precyzyjnych przepisów w Polsce wyposażonych jest już ponad 50 % budynków i kolejnych przybywa. Należy mieć na uwadze, że dnia 7 maja 2021 r. (Dz. U. 2021 poz. 868) została opublikowana aktualizacja przepisów tj. Prawo Energetyczne oraz dnia 7 grudnia 2021 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska, które doprecyzowały zagadnienie związane z wyposażeniem budynków wielorodzinnych w w podzielniki kosztów poprzez wprowadzenie obowiązku ich stosowania. Zmiana przepisów obejmuje warunki ustalania technicznej możliwości i opłacalności stosowania urządzeń, warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach.
Należy pamiętać, że wdrożenie metod rozliczeń w oparciu o indywidualne zużycie ma na celu podzielić koszty tak aby odpowiadały zużyciu w poszczególnych lokalach. Najczęściej brak zamontowania podzielników skutkuje wyższymi opłatami za ogrzewanie nawet o około 20-30%. Kolejnym aspektem jest aktualizacja przepisów w zakresie kar i tutaj do katalogu kar w Art. 56 Ustawy Prawo energetyczne dodano pkt 6a, który określa konsekwencje za niestosowanie wskazanych obowiązków. Karę pieniężną otrzymuje właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego (Spółdzielnia lub Wspołnota), o którym mowa w art. 45a ust. 6, który nie dostosuje się do poniższych wytycznych:
- narusza obowiązek wyposażenia lokali budynku wielolokalowego w urządzenia pomiarowe umożliwiające rozliczanie kosztów ciepła według zużycia kosztów ogrzewania oraz zużycia ciepłej wody w lokalach budynku wielolokalowego
- nie stosuje rozliczania kosztów według zużycia albo odmawia wypełnienia obowiązków informacyjnych, o których mowa w art. 45a ust. 4a i art. 45c
Wysokość kary pieniężnej nie może być niższa niż 10 000 zł i wyższa niż 15% przychodu* ukaranego przedsiębiorcy osiągniętego w poprzednim roku podatkowym.
Kara pieniężna jest płatna na konto Urzędu Regulacji Energetyki.
Co do zasady podzielnik rejestruje zużycie, jeśli spełniony jest warunek naliczenia jednostki tj. temperatura grzejnika musi być wyższa o 4 ° C niż temperatura pomieszczenia. Dodatkowo podzielnik w okresie letnim zwiększa temperaturę minimalną z 22,5 ° C do 40 ° C celem uniknięcia naliczenia jednostki jeśli ogrzewanie nie jest uruchomione.. Przeważnie zatem latem podzielniki nie powinny rejestrować zużycia natomiast istnieją przypadki uruchomienia instalacji centralnego ogrzewania latem i wtedy podzielnik zgodnie z w/w wytycznymi może zarejestrować jednostki i nie oznacza to, że jest wadliwy.
Co do zasady podzielnik rejestruje zużycie, jeśli spełniony jest warunek naliczenia jednostki tj. temperatura grzejnika musi być wyższa o 4 ° C niż temperatura pomieszczenia. Dodatkowo podzielnik w okresie letnim zwiększa temperaturę minimalną z 22,5 ° C do 40 ° C . Podczas gotowania szybciej rośnie temperatura pomieszczenia niż grzejnika zatem zjawisko naliczenia jednostek nie powinno mieć miejsca.
Podzielniki Techem wyposażone są w ekologicznye baterii litoweh, których żywotność pozwala na nieprzerwaną poprawną pracę bez konieczności wymiany baterii prze 10 do 12 lat.
Pomimo faktu, że podzielniki nie są urządzeniami w świetle prawo pomiarowymi muszą być zgodne z bardzo rygorystycznymi wymaganiami, które określono w Normie PN-EN 834. Wskazana norma określa również bardzo precyzyjnie sposób przeprowadzanie badania poprawności działania podzielnika kosztów w specjalistycznych komorach termobarycznych. W przypadku podzielników kosztów ogrzewania firmy Techem, procedura realizacji ekspertyzy podzielników przewiduje realizację takiego badania wyłącznie przez certyfikowaną jednostkę wykonującą badanie zgodnie z PN-EN 834. W Polsce nie ma placówki, która dysponuje odpowiednim certyfikatem, i która zdolna jest potwierdzić wykonanie badania i uzyskanego rezultatu z uwzględnieniem informacji o zgodności z normą PN-EN 834, dlatego wszystkie tego typu zlecenia kierowane są przez naszą firmę do placówki Instytutu w Stuttgarcie w Niemczech.
Firma Techem Techniki Pomiarowe Sp.z.o.o wykonuje montaż podzielników na grzejnikach panelowych poprzez zgrzewanie co jest zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach tj. normą PN-EN 834. Równocześnie udzielamy gwarancji na miejsce wykonania spoin zgrzewanych na czas stosowania podzielniki kosztów ogrzewania naszej firmy. Należy podkreślić, że wykonanie spoin zgrzewanych nie powoduje utraty gwarancji całego grzejnika a jedynie miejsce wykonaniu tego zgrzewu co potwierdza większość producentów grzejników na rynku.
Ciepłomierze
Ciepłomierz jest przyrządem w świetle przepisów pomiarowym służącym do pomiaru ilości energii cieplnej. Odbywa się to poprzez pomiar ilości przepływu czynnika przez instalację lokalu/instalacji przy uwzględnieniu temperatury jaka była dostarczona na wejsciu oraz jaka była na wyjściu. Ciepłomierz jest przyrządem zespolonym albo przyrządem składanym, złożonym z podzespołów, przetwornika przepływu, pary czujników temperatury i przelicznika, albo ich kombinacją.Cieplomierze wskazują ilośc ciepła w GJ.
Ciepłomierze podlegają ustawowemu okresowi kalibracji według przepisów Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych, który wskazuje terminy, w których przyrządy pomiarowe wprowadzone do obrotu lub użytkowania po dokonaniu oceny zgodności powinny być zgłaszane do legalizacji ponownej. Według przepisów okres kalibracji wynosi 5 lat. Okres wynika z założenia, że po upływie okresu kalibracji nie można już zagwarantować, że urządzenia mierzą z wystarczającą dokładnością. Powodem tego jest głównie zużycie materiałów oraz nagromadzanie się osadu w liczniku. Wartości zużycia, które są rejestrowane przez liczniki z wygasłym okresem legalizacji, nie mogą być wykorzystywane do rozliczeń, bo nie są już urządzeniami pomiarowymi. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że w przypadku braku legalizacji Główny Urząd Miar może nałożyć karę finansową.
Ciepłomierze stosowane są po pierwsze w budynkach mieszkalnych (ciepło zdalaczynne) jak na przykład przedsiębiorstwa miejskie. Po drugie znajdują one zastosowanie, w przypadku ogrzewania podłogowego, przy którym nie ma możliwości montażu podzielników kosztów ogrzewania.
Instalacja ciepłomierza dla obiegu ciepłej wody wymagana jest celem określenie podziału kosztów zakupu ciepła lub jego wyprodukowania w przypadku własnej kotłowni na centralnego ogrzewanie oraz cieplą wodę. Zatem standardowo instalacja powinna wskazywać ile energii zostało wykorzystane na podgrzanie wody a ile na ogrzanie lokali. W kolejnym kroku powinno nastąpić rozliczenie tych mediów zgodnie z przyjętym regulaminem.
Przepisy jasno określają kiedy stosowane powinny być ciepłomierze a kiedy podzielniki. W przypadku jednopunktowego doprowadzania ciepła do lokali wymagane jest zastosowanie ciepłomierza a w przypadku doprowadzenia wielopunktowego ciepła do lokalu należy stosować podzielniki kosztów ogrzewania.
Ciepłomierze wskazują fizyczną jednostkę miary energii ciepła wyrażoną w GJ. Wskazania dostępne są na wyświetlaczu urządzenia.
Zgodnie z przepisami tj. § 135 Rozporządzenia ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakimi powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz Prawo energetyczne art. 45a: a) ciepłomierze muszą być stosowane a właściciel lub zarządca musi zapewnić zgodność z przepisami.
Ciepłomierz powinien znajdować się w miejscu umożliwiającym swobodny dostęp i dokonanie odczytu. Nie powinien być narażony na uderzenia czy wibracje mechaniczne oraz na działanie pola elektromagnetycznego (np. sąsiedztwo silników czy transformatorów). Te czynniki mogą spowodować uszkodzenie ciepłomierza lub zakłócać jego pracę.
Przetwornik przepływu może być zamontowany w rurociągu powrotnym lub zasilającym, zgodnie z wymaganiami danego rodzaju ciepłomierza, w odpowiedniej, wskazanej w instrukcji pozycji (poziomo lub pionowo). Dobrze jest przed i za nim założyć armaturę odcinającą. Będzie stanowić ułatwienie podczas przyszłej wymiany przetwornika. Nie jest wymagane zachowanie odcinków prostych.
Nie wolno skracać ani przedłużać przewodów łączących czujniki temperatury z przelicznikiem.
Po zakończeniu montażu urządzenie zabezpiecza się plombą. Plomba musi pozostać nienaruszona, jej uszkodzenia powodują utratę legalizacji.
TAK.
O uwzględnieniu współczynników niekorzystnego położenia mówi Ustawa prawo energetyczne tj. pkt 2) w zależności od warunków technicznych budynków i lokali metoda rozliczeniowa na podstawie urządzeń powinna uwzględniać:
b) współczynniki wyrównawcze zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku.”
Wodomierze
Wodomierz jest przyrządem pomiarowym przeznaczony do pomiaru, zapamiętania i wskazywania objętości wody odebranej przez budynek, lokal lub przypisane punkty czerpalne.
Przyrządami pomiarowymi są, w rozumieniu ustawy prawo o miarach, urządzenia techniczne przeznaczone do dokonywania pomiarów lub do odtwarzania wartości danej wielkości fizycznej.
Wodomierze muszą spełniać wymagania Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/22/WE z dnia 31 marca 2004 r. (zaktualizowana poprzez nową dyrektywę (2014/32/EG) od 2016-04-20) w sprawie przyrządów pomiarowych zwanej MID.
Konieczność wyposażenia budynków w przyrządy pomiarowe określa rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (nowelizacja z 14 listopada 2017 r.) § 121. 2. W budynku mieszkalnym wielorodzinnym do pomiaru ilości zimnej i ciepłej wody, dostarczanej do poszczególnych mieszkań oraz pomieszczeń służących do wspólnego użytku mieszkańców, należy stosować zestawy wodomierzowe, zgodnie z wymaganiami Polskich Norm, o których mowa w § 115 ust. 1.
Wsteczny przepływ jest zjawiskiem przepływania wody w kierunku niezgodnym niż zaprojektowano czyli zjawiskiem nieporządanym. Przeważnie wsteczny przepływ występuje w wyniku naturalnego ruchem wody wynikającym z różnicy ciśnienia. W takim przypadku należy podjąć działania mające na celu regulację ciśnień w instalacji. Kolejnm częstym powodem jest zastosowania słabej jakości armatury gdzie następuje przebicie wody zimnej do ciepłej przez baterię z mieszalnikami.
Często zbyt duże zużycie wody wynika z różnego typu awarii a przedewszystkim wycieków, które wydają się niewielkie natomiast przy coraz dokładniejszych wodomierzach są skrupulatnie rejestrowane przez wodomierze. Należy pamiętać, że weryfikacji poprawności zarejestrowanego zużycia może dokonać wyłącznie certyfikowana jednostka.
O warunkach jakie powinna spełniać instalacja wodociągowa mówi Polska Norma PN-92 B 01706 Instalacje wodociągowe wymagania w projektowaniu a w niej zawarta została informacja dotycząca stosowania zaworów zwrotnych tj.
4.3. Zawory zwrotne należy instalować we wszystkich miejscach instalacji, które wymagają zabezpieczenia przed skutkami zmiany kierunku przepływu wody, a szczególnie w następujących miejscach:
- za zestawem wodomierzowym, licząc zgodnie z kierunkiem przepływu wody, a przed pierwszym punktem czerpalnym,
- w urządzeniach do podnoszenia ciśnienia wody i centralnego jej podgrzewania armatura wodociągowa i urządzenia pomiarowe powinny być umieszczone w miejscach umożliwiających wygodny dostęp i właściwą obsługę.
Zgodnie z rozporządzeniem ministra infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakimi powinny odpowiadać budynki: § 113. 4. Instalacja wodociągowa powinna być zaprojektowana i wykonana w sposób zapewniający zaopatrzenie w wodę budynku, zgodnie z jego przeznaczeniem, oraz spełniać wymagania określone w Polskiej Normie dotyczącej projektowania instalacji wodociągowych.
Polska Norma Wodociągi, zabudowa zestawów wodomierzowych w połączeniach wodociągowy (PN-91/M-54910) określa warunki zabudowy liczników wody:
2.2. Miejsce wbudowania. Miejsce przeznaczone do wbudowania zestawu wodomierzowego w budynku powinno być suche, odpowiednio oświetlone, łatwo dostępne dla montażu, demontażu, obsługi i konserwacji całego zestawu oraz odczytu wskazań wodomierza, a także wyjęcia w razie potrzeby jego mechanizmu na miejscu zainstalowania, bez wymontowania korpusu z przewodu wodociągowego. W miejscu wbudowania zestawu wodomierzowego wodomierze nie powinny być narażone na uderzenia bądź wibracje wzbudzane pracującymi w sąsiedztwie urządzeniami, a także zbyt wysoką temperaturę otaczającego powietrza oraz zalanie wodą i korozyjne działanie środowiska.
2.4.1. Przewód wodociągowy powinien być ukształtowany w ten sposób, aby zapewnić jego całkowite wypełnienie wodą w miejscu zamontowania zestawu wodomierzowego bez możliwości tworzenia się poduszki powietrznej. Przewód wodociągowy przed i za zestawem wodomierzowym powinien być tak umocowany aby żaden element zestawu wodomierzowego nie mógł zmienić swojego położenia pod wpływem uderzenia.
Długość odcinka prostego przewodu wodociągowego przed i za wodomierzem powinna być zgodna z dokumentacją techniczno-ruchową wodną podaną przez producenta wodomierzy.
Wodomierze służą wyłącznie do rejestracji zużycia wody pitnej. W zależności od wersji, przeznaczone są do stosowania z wodą zimną lub ciepłą. Modyfikacje konstrukcyjne liczników wody są niedozwolone
W przypadku uszkodzenia lub usunięcia zaplombowanego licznika przez osobę nieupoważnioną przez Techem następuje utrata ważności legalizacji.
Wodomierzy nie należy montować w instalacjach cyrkulacyjnych.
Przy montażu nie są wymagane odcinki proste
W przypadku wodomierzy radiowych nie należy montować w odległości minimum 300mm elementów mogących zakłócać pracę modułu radiowego tj. trnasformatorów do zasilania oświetlenia, przeprowadzać przewodów elektrycznych a już pod żadnym pozorem nie wolno podłącząc uziemienia urządzen lub gniazdek do instalacji wodomierza.
Dla wodomierzy najczęściej stosowanych tj. mechanicznych przepływająca woda przez wodomierz wprawia w ruch wirnik skrzydełkowy umieszczony wewnątrz licznika. Licznik pokazuje zużycie wody w litrach lub metrach sześciennych.
Wodomierze podlegają ustawowemu okresowi kalibracji/legalizacji według przepisów Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 kwietnia 2017 r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych , który wskazuje terminy, w których przyrządy pomiarowe wprowadzone do obrotu lub użytkowania podokonaniu oceny zgodności powinny być zgłaszane do legalizacji ponownej.Według przepisów okres kalibracji wynosi 5 lat dla wodomierzy do wody zimnej i 5 lat do wodomierzy ciepłej wody. Okresy te wynikają z założenia, że po upływie okresu kalibracji nie można już zagwarantować, że urządzenia mierzą z wystarczającą dokładnością. Powodem tego jest głównie zużycie materiałów oraz nagromadzanie się osadu w liczniku. Wartości zużycia, które są rejestrowane przez liczniki z wygasłym okresem legalizacji, nie mogą być wykorzystywane do rozliczeń, bo nie są już urządzeniami pomiarowymi. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że w przypadku braku legalizacji Główny Urząd Miar może nałożyć karę finansową.
Odczyt
Firma Techem odczytuje wszystkie urządzenia pomiarowe, których dane w tym odczytowe są wymagane do realizacji zleconych usłg tj. np. przygotowania rozliczenia za zużycie ciepła i wody.
Proces odczytu stosowany przez firmę Techem jest bezinwazyjny oznacza, to że służby naszej firmy nie mają potrzeby wejścia do lokali ponieważ odczyt odbywa się z zdalnie. Błędy w transmisji odczytów oraz w dalszym przetwarzaniu są niemożliwe. Odczyty nie są przechowywane na urządzeniach odczytowych a niezwłocznie przekazywane do systemów informatycznych celem realizacji dalszych usług. Uzytkownik zawsze może samodzielnie z poziomu urządzenia dokonać odczytu urządzenia na koniec okresu rozliczeniowego lub skorzystać z dostępnych danych w portalu lokatora, gdzie dostępne są nie tylko historyczne dane ale również, analizy, porównania i tredny.
Z reguły urządzenia są wymieniane, ponieważ upłynął okres legalizacji lub skończyła się żywotnośc baterii urządzenia. Możliwe jest jednak również, że urządzenia zostaną wymienione z powodu awarii lub dlatego, że wynajmujący lub zarządca nieruchomości przechodzi na bardziej nowoczesną technologię urządzeń.
W przypadku zmiany użytkownika należy z reguły przeprowadzić odczyt pośredni. Nie jest to wymagane jeśli budynek wyposażony jest w urządzenia do zdalnego odczytu lub gdy nie jest to technicznie możliwe.
Oprócz odczytów, które wykonujemy sprzed budynku drogą radiową firma Techem wykorzystuje Techem Smart System do automatycznego zbierania danych z budynków. Zgromadzone dane w kolejnym kroku są wykorzystywane do realizacji usług, odczytowych, rozliczeniowych lub innych. W przypadku rozliczeń potrzebujemy informacji o poniesionych kosztach na ogrzewanie lub podgrzanie wody i eksploatacji. Zarządzający lub właściciel udostępnia nam te informacje. Dzięki tej usłudze zarządca lub właściciel otrzymuje zarówno rachunek całkowity za cały budynek, jak i rachunek indywidualny dla każdego mieszkańca.
Zamontowane na Państwa klatkach urządzenia do odczytów zdalnych nazywane SR nie mogą mieć wpływu na działanie innych urządzeńa w tym sieci telefonii komórkowej bowiem:
1.Urządzenia Techem typu SR zostały zaprojektowane w taki sposób, aby maksymalnie ograniczać zużycie baterii. W codziennym trybie pracy urządzenie SR wybudza się o godzinie 10:00 rozpoczyna cykl zbierania danych tak aby już o 10:15 ponownie wyłączyć się celem oszczędności baterii. W czasie, kiedy jest aktywny samo wysłanie telegramu zajmuje kilkanaście sekund. Tryb ten powtarzany jest każdego dnia. Podsumowując urządzenie działa 15 min w ciągu doby. Urządzenia Techem typu SR wysyłają minimalną ilość danych tj. porównując do wysłania MMS przez użytkownika to ilość danych wysłanych przez SR jest 30 krotnie niższa i wysyłana jest w innym trybie niż połączenia czy sms-y .
Rozliczenie
Rozliczenie sporządzono w oparciu o Ustawę o zmianie ustawy o efektywności energetycznej i innych ustaw z 2021 r, Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 grudnia 2021 r, ustawę Prawo energetyczne z 2022 r.
Montaż
Instalacja urządzeń rejestrujących i pomiarowych służy do precyzyjnego rejestrowania rzeczywistego zużycia energii grzewczej na każdym grzejniku lub zużycia wody. W ten sposób poniesione koszty ogrzewania i ciepłej wody można rozłożyć na poszczególnych lokatorów. Gwarantuje to, że każdy z nich musi pokryć tylko koszty ogrzewania i ciepłej wody za faktyczne zużycie.
Doświadczenie pokazuje, że rozliczanie ogrzewania na podstawie zużycia podnosi świadomość własnego zużycia energii, a tym samym automatycznie zapewnia mniejsze zużycie energii. W ten sposób rozliczanie kosztów ogrzewania na podstawie zużycia jest nie tylko sprawiedliwe, ale także zapewnia oszczędność kosztów ogrzewania. Obniża to koszty dla lokatorów i chroni klimat.
Lokator
Częstotliwość wykonywania odczytów uzależniona jest od potrzeb klienta Techem. Nasza firma jest gotowa jeśli takie jest oczekiwanie dostarczać dane odczytowe codziennie. Najczęściej realizujemy usługi odczytu co 2 tygodnie.
Tak, odczyty są realizowane w każdym dniu jaki wymagany jest do realizacji usłui. Jeśli urządzenia objęte są monitoringiem wtedy urządzenia odczytywane są każdego dnia.
Może się zdarzyć, że odczyt będzie niemożliwy. Przyczyną tego może być np. awaria urządzenia, zakłóecenietransmisji albo mieszkanie będzie niedostępne do odczytu. W takich przypadkach informacja przekazywana jest do właściciela lub zarządcy nieruchomości. W przypadku rozliczenia stosowane jest szacowanie zużycia, które odbywa się na podstawie przyjętego Regulaminu rozliczenia mediów.
Nasze służby są zawsze ubezpieczone. W takim przypadku prosimy o kontakt w celu zgłoszenia sprawy. W celu zgłoszenia takiej sprawy skorzystaj z formularza kontaktowego.
W wyjątkowych przypadkach możliwy jest samodzielny odczyt, pod warunkiem, że nie stosuje się podzielnika kosztów ciepła opartego na zasadzie parowania, a odczytywane urządzenia nie muszą być wymieniane. Do samodzielnego odczytu wymagana jest zgoda wynajmującego lub zarządcy nieruchomości. Techem nie ponosi żadnej odpowiedzialności za poprawność odczytanych wartości. Do samodzielnego odczytania wartości muszą być dostarczone na piśmie z numerem lokalu, adresem lokalu, numerem użytkownika, numerem urządzenia i datą odczytu oraz podpisane przez lokatora i przekazane wynajmującemu lub zarządcy lokalu. Wynajmujący lub zarządca nieruchomości przekazuje następnie dane do Techem.
To zależy od urządzenia.
W przypadku podzielników kosztów ogrzewania nie można wywnioskować wysokości kosztów ogrzewania z odczytanej liczby jednostek zużycia. Dzieje się tak, ponieważ podzielniki nie wyświetlają zużycia energii w postaci fizycznej mierzonej zmiennej. Na podstawie tych wartości zużycia można określić udziału całkowitego zużycia dla każdego grzejnika.
Z kolei wodomierze i ciepłomierze pokazują fizyczne mierzone zmienne, dzięki czemu można przynajmniej z grubsza oszacować poniesione koszty za pomocą wyświetlanej wartości.
Zarządca lub wynajmujący otrzymuje od Techem rachunek całkowity za budynek oraz rozliczenia indywidualne dla poszczególnych lokatorów.
To właśnie oni zwykle przekazuje się poszczególne rachunki lokatorom.
Rozliczenia sporządzamy w imieniu zarządu nieruchomości lub wynajmującego. W razie potrzeby można u nich przeglądać wszystkie faktury za przydzielone koszty.
Przed zdemontowaniem podzielnik chroni specjalnie zaprojektowana plomba mechaniczna. Wszelkie próby demontażu podzielnika czy manipulacji rejestrowane są w pamięci i przesylane radiowo do systemu rozliczeniowego. Dodatkowo wszystkie próby zakłócenia czujnika temperatury powietrza są wykrywane przez podzielniki w efekcie czego przełączają się automatycznie na tryb pracy jednoczujnikowej. W tym przypadku mikro-chip bierze do wyliczeń normatywną temperaturę pomieszczenia równą 20 ° C oraz aktualną temperaturę grzejnika.
W przypadku podzielników kosztów ogrzewania z technologią radiową odczyt jest dla Państwa niezwykle wygodny. Nie ma konieczności wchodzenia do mieszkania, aby odczytać dane. Oczywiście w każdej chwili mogą Państwo samodzielnie przeglądać i sprawdzać wskazania urządzenia.
Ten symbol oznacza, że podzielnik kosztówogrzewania jest aktywowany do odczytu radiowego. Nasze radiowe podzielniki kosztów ogrzewania pokazują kolejno następujące wartości:
Wartość zużycia w bieżącym okresie rozliczeniowym.
Wartość za ostatni okres rozliczeniowy. Ta wartość zużycia jest używana do rozliczeń i znajduje się w rozliczeniu za odpowiedni okres rozliczeniowy w sekcji „Twoje odczyty” w kolumnie „Nowy odczyt”.
Cztery cyfry obok symbolu n wskazują numer urządzenia. Znajdą to Państwo na swoim wyciągu w sekcji „Twoje odczyty” w kolumnie „Numer urządzenia / waga”.
Komunikaty o błędach:
Jeśli te symbole są widoczne na wyświetlaczu podzielnika kosztów ogrzewania, oznacza to problem. W takim przypadku prosimy o natychmiastowe poinformowanie wynajmującego lub zarządcy nieruchomości, wtedy problem może zostać natychmiast rozwiązany.
Jedno z przeprowadzonych przez nas badań dotyczącego elektromagnetycznej nieszkodliwości dla środowiska potwierdziło, że fale radiowe w żaden sposób nie wpływają na pogorszenie czy zagrożenie zdrowia. Z punktu widzenia zdrowia urządzenia radiowe firmy Techem mogą być montowane bez zastrzeżeń w pomieszczeniach mieszkalnych oraz w miejscach publicznych. Poniżej porównanie wpływu na zdrowie fal radiowych urządzeń techem wzglem innych powszechnie stosowanych. Do wizualizacji danych przyjęto parametr SAR.
Zgodnie z Ustawą Prawo Energetyczne:
9. Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego dokonuje wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w tym budynku tak, aby:
wybrana metoda zapewniała:
energooszczędne zachowania,
zachowanie prawidłowych warunków eksploatacji budynku i lokali w zakresie temperatury i wentylacji, określonych w przepisach prawa budowlanego,
ustalanie opłat za zakupione ciepło w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej
2) w zależności od warunków technicznych budynków i lokali uwzględniała:
a) ilość ciepła dostarczanego do lokalu z pionów grzewczych lub przenikania pomiędzy lokalami, oszacowanego w szczególności na podstawie rejestracji temperatury powietrza w lokalu, jeżeli jest to technicznie możliwe i ekonomicznie uzasadnione,
b) współczynniki wyrównawcze zużycia ciepła na ogrzewanie, wynikające z położenia lokalu w bryle budynku.”
Dyrektywy i akty prawne
Zakończyła się trwająca wiele miesięcy procedura legislacyjna dotycząca implementacji Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. i jej aktualizacji 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie efektywności energetycznej (zwanej EED) poprzez uchwalenie dwóch aktów prawnych:
- Ustawa o zmianie ustawy o efektywności energetycznej i innych ustaw, która dokonuje zasadniczych zmian w art. 45a Ustawy Prawo energetyczne. Dnia 26 kwietnia 2021 r. prezydent RP podpisał Ustawę, która ostatecznie została opublikowana 7 maja 2021 r. (Dz. U. 2021 poz. 868).
- Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 grudnia 2021 r. w sprawie warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach. Ustawa obowiązuje od 24 grudnia 2021 r.
Cele wdrożenia nowych przepisów:
- prawidłowa transpozycja dyrektywy 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej. Dotychczasowe przepisy krajowe przewidywały opomiarowanie tylko w budynkach nowych lub remontowanych, co w praktyce wyłączało z tego rozwiązania znaczącą część budynków wielolokalowych
- promowanie energooszczędnych zachowań użytkowników lokali budynków wielolokalowych, poprzez ustalanie opłat za zakupione ciepło w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej
- poprawa efektywności energetycznej budynków wynikająca z racjonalizacji zużycia ciepła
- określenie właścicielom i zarządcom budynków wielolokalowych warunków technicznych umożliwiających zamontowanie ciepłomierzy, podzielników kosztów ciepła, wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej oraz określenie kryteriów opłacalności montażu tych urządzeń
- zbliżenie Polski do standardów europejskich w zakresie racjonalnego korzystania z ciepła w budynkach wielolokalowych
- realizacja celów klimatycznych Polski i UE poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych
- wyeliminowanie przypadków, w których użytkownicy lokali mogli zostać obciążeni kosztami ciepła, którego dostarczenie do ich lokali przekraczało możliwości zamontowanych w nich grzejników oraz przypadków związanych z całkowitym brakiem pracy grzejników w wybranych lokalach w bryle budynku i wykorzystywaniem ciepła z lokali sąsiednich.
Właściciel lub zarządca budynku jest zobowiązany rozliczać koszty ogrzewania oraz koszty ciepłej wody według indywidualnego zużycia w lokalach budynków wielolokalowych przy zastosowaniu odpowiednio ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy ciepłej wody, posiadających funkcję zdalnego odczytu.
Obowiązki właściciela lub zarządcy budynku wynikające z wdrożenia nowych przepisów:
- montaż urządzeń służących do rozliczenia ciepła oraz wody z funkcją zdalnego odczytu
- dostosowanie regulaminu rozliczeń w zakresie metody rozliczania lub zakresu informacji przekazywanych użytkownikom lokali
- rozliczenie ciepła oraz ciepłej wody użytkowej zgodnie ze zużyciem na podstawie wskazań zamontowanych urządzeń
- umożliwienie użytkownikom lokali dostępu do informacji o zużyciu w cyklu miesięcznym.
Zgodnie z artykułem 45c Ustawy Prawo energetyczne od 1 stycznia 2022 r.:
- Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego dostarcza wszystkim użytkownikom lokali, zaopatrywanym w energię cieplną, chłodniczą lub ciepłą wodę użytkową z centralnego źródła ciepła w budynku, informację o rozliczeniach kosztów zakupu ciepła nie rzadziej niż raz w roku
- Właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego umożliwia wszystkim użytkownikom lokali, zaopatrywanym w energię cieplną, chłodniczą lub ciepłą wodę użytkową z centralnego źródła ciepła w budynku, uzyskanie informacji o zużyciu ciepła raz w miesiącu jeżeli rozliczenie dokonywane jest na podstawie wskazań urządzeń.
Zgodnie z artykułem 12 Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska do 24 grudnia 2022 r. właściciel lub zarządca budynku dostosowuje regulamin rozliczeń, w przypadku gdy zmiana wynikająca z rozporządzenia dotyczy metod rozliczania kosztów zakupu ciepła lub zakresu informacji przekazywanych użytkownikom lokali.
Zgodnie z artykułem 16 Ustawy Prawo energetyczne do 1 stycznia 2027 r. właściciel lub zarządca budynku wielolokalowego zastąpi ciepłomierze, podzielniki kosztów ogrzewania lub wodomierze do pomiaru ciepłej wody użytkowej zamontowane przed dniem wejścia w życie ustawy, urządzeniami posiadającymi funkcję zdalnego odczytu.
Komisja Europejska, na wezwanie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, przedstawiła 22 czerwca 2011 r. wniosek ustawodawczy dotyczący nowej dyrektywy na rzecz poprawy efektywności energii w różnych sektorach gospodarki (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie efektywności energetycznej oraz uchylająca dyrektywy 2004/8/WE i 2006/32/WE – w skrócie zwana dyrektywą EED).
Racjonalne gospodarowanie energią nabiera coraz większego znaczenia
w kontekście bezpieczeństwa energetycznego. Unia europejska nie jest samowystarczalna pod względem energetycznym, importując około 50% nośników energii, płacąc jednocześnie za ten import 1 mld. € dziennie. Podobnie nasz kraj, w celu zrównoważenia bilansu energetycznego, importuje ropę naftową, gaz i energię elektryczną. Znacząca część energii jest zużywana przez gospodarstwa domowe na ogrzanie mieszkań
w budynkach wielolokalowych. Zachęcanie mieszkańców do racjonalnego zużycia ciepła stymulowane poprzez indywidualne rozliczanie kosztów ogrzewania zgodnie ze zużyciem, wpłynie na zmniejszenia zapotrzebowania na energię.W ten sposób zwiększy się bezpieczeństwo energetyczne Unii Europejskiej i Polski. Dyrektywa zobowiązywała do wdrożenia w państwach członkowskich odpowiednich przepisów do
5 czerwca 2016. Był to ostateczny termin wprowadzenia obowiązku powszechnego rejestrowania zużycia ciepła oraz rozliczania kosztów ogrzewania na podstawie rzeczywistego zużycia. Jeżeli w lokalach nie można z przyczyn technicznych i ekonomicznych zastosować ciepłomierzy, należy według zapisów dyrektywy zastosować podzielniki kosztów ogrzewania.
Firma Techem jest godnym zaufania partnerem w zakresie rejestracji oraz rozliczania energii cieplnej oraz wody. Nasze urządzenia, technologie oraz stosowane metody odpowiadają najwyższym standardom dzisiejszej technologii. Ponadto odpowiadają one wymogom obecnego prawa krajowego. Nasze nowatorskie rozwiązania umożliwiają naszym obecnym klientom spełnienie wszystkich wymogów, wynikających z dyrektywy EED.